Bydło domowe : hodowla i użytkowanie
Odpowiedzialność: | Piotr Guliński. |
Hasła: | Bydło - hodowla - Polska - 21 w. Podręczniki akademickie |
Adres wydawniczy: | Warszawa : Wydawnictwo Naukowe PWN, 2017. |
Opis fizyczny: | XII, [1], 422, [3] s. : il. ( w tym kolor.) ; 24 cm. |
Uwagi: | Bibliogr. przy rozdz. |
Skocz do: | Dodaj recenzje, komentarz |
- * SPIS TREŚCI
- 1. Kierunki użytkowania i znaczenie gospodarcze bydła na świecie
- 1.1. Znaczenie bydła w przeszłości
- 1.2. Rola i funkcje bydła domowego w gospodarstwach rolnych współczesnego świata
- 1.2.1. Bydło jako źródło surowców żywnościowych
- 1.2.2. Bydło jako źródło dochodu
- 1.2.3. Bydło jako źródło siły roboczej
- 1.2.4. Bydło jako instrumenty finansowe w ubogich krajach świata
- 1.2.5. Bydło jako element poprawy statusu społecznego
- 1.2.6. Bydło jako obiekt kultu religijnego
- 1.2.7. Wizerunkowe problemy bydła we współczesnym świecie
- 1.3. Wybrane fakty z historii hodowli bydła
- 1.3.1. Początki użytkowania bydła domowego – udomowienie tura
- 1.3.2. Bydło na terenie Europy i wczesne dowody jego dojenia w neolitycznej Brytanii
- 1.3.3. Udomowione krowy w cywilizacji egipskiej
- 1.3.4. Krowy mleczne w starożytnej cywilizacji sumeryjskiej
- 1.3.5. Centralne miejsce krów w cywilizacji wedyjskiej w północnych Indiach
- 1.3.6. Bydło w starożytnych cywilizacjach Europy
- 1.3.7. Mleko w starożytnej cywilizacji hebrajskiej i w Biblii
- 1.3.8. Pierwszy import czarno-białego bydła fryzyjskiego do Polski
- 1.3.9. Pierwszy import bydła na kontynent amerykański
- 1.3.10. Powstanie Związku Hodowców Bydła Holsztyńsko-Fryzyjskiego w USA
- 1.3.11. Pierwsza dojarka mechaniczna
- 1.3.12. Protoplasta współczesnego bydła fryzyjskiego w Europie – buhaj Adema 197
- 1.3.13. Początki sztucznego zapładniania krów – inseminacji
- 1.3.14. Opracowanie metody chroniącej zamrożone nasienie buhajów
- 1.3.15. Narodziny buhaja rekordzisty świata pod względem sprzedanego nasienia
- 1.3.16. Pierwszy automat do pozyskiwania mleka
- 1.3.17. Założenie Polskiej Federacji Hodowców Bydłai Producentów Mleka
- 1.3.18. Rozpoznanie genomu u bydła
- 1.3.19. Rekord świata w wydajności mleka w laktacji
- 1.3.20. Rekord świata w wydajności życiowej mleka
- 2. Produkcja mleka na świecie
- 2.1. Liczba gospodarstw utrzymujących bydło
- 2.2. Systemy produkcji mleka
- 2.3. Lokalizacja gospodarstw mlecznych
- 2.4. Liczebność populacji bydła na świecie
- 2.5. Bydło jako podstawowy gatunek zwierząt gospodarskich, od których pozyskuje się mleko
- 2.6. Wielkość i perspektywy rozwoju produkcji mleka
- 2.7. Przetwórstwo mleka i jego spożycie
- 2.8. Liczebność populacji krów mlecznych i produkcja mleka w Polsce
- 3. Produkcja mięsa wołowego na świecie
- 3.1. Zmiany w wielkości produkcji mięsa na świecie
- 3.2. Systemy produkcji mięsa na świecie
- 3.3. Produkcja i przetwórstwo wołowiny
- 3.4. Spożycie mięsa wołowego
- 4. Pochodzenie i systematyka bydła
- 4.1. Pochodzenie bydła – tur wielki
- 4.1.1. Bydło Hecka – próba odtworzenia tura
- 4.2. Systematyka bydła
- 4.2.1. Bydło jako gatunek w królestwie zwierząt
- 4.3. Gatunki w rodzinie pustorożców
- 4.3.1. Bydło domowe – Bos taurus Linnaeus, 1758
- 4.3.2. Bizon – Bison bison Linnaeus, 1758
- 4.3.3. Żubr – Bison bonasus Linnaeus, 1758
- 4.3.4. Bawół domowy – Bubalus bubalis Linnaeus, 1758
- 4.3.5. Bawół afrykański – Syncerus caffer Sparrman, 1779
- 4.3.6. Jak – Bos grunniens Linnaeus, 1766
- 4.3.7. Gaur – Bos gaurus Lambert, 1804
- 4.3.8. Gajal – Bos frontalis Lambert, 1804
- 4.3.9. Banteng azjatycki – Bos javanicus d`Alton, 1823
- 5. Rasy bydła
- 5.1. Powstanie współczesnych ras bydła
- 5.2. Kryteria podziału współczesnych ras bydła
- 5.3. Pojęcie „rasa bydła”
- 5.4. Charakterystyka wybranych mlecznych ras bydła
- 5.4.1. Rasy mleczne bydła
- 5.5. Charakterystyka wybranych ras mięsnych bydła
- 5.5.1. Stare małe brytyjskie rasy bydła mięsnego
- 5.5.2. Europejskie duże rasy bydła mięsnego
- 5.5.3. Amerykańskie „syntetyczne” rasy bydła mięsnego
- 5.5.4. Rasy bydła zebu
- 5.6. Charakterystyka wybranych kombinowanych ras bydła
- 5.7. Rasy miniaturowe
- 6. Pokrój bydła i jego ocena
- 6.1. Wprowadzenie
- 6.2. Ocena pokroju
- 6.2.1. Metody oceny pokroju
- 6.2.2. Wykaz i sposób wykonywania ważniejszych pomiarów zoometrycznych bydła
- 6.2.3. Indeksy pokrojowe
- 6.3. Ocena pokroju bydła mlecznego
- 6.3.1. System oceny liniowej
- 6.3.2. Szczegółowa ocena cech liniowych
- 6.3.2.1 Ocena ogólna typu i budowy
- 6.3.2.2 Wady budowy
- 6.3.2.3 Wykorzystanie informacji dotyczących oceny liniowej bydła
- 6.4. Wyniki oceny pokroju
- 6.4.1. Czynniki oddziałujące na wyniki oceny pokroju u bydła. Dziedziczność i powtarzalność ocen liniowych
- 6.4.2. Relacje między pokrojem a mlecznością i cechami funkcjonalnymi krów
- 6.5. Ocena typu i budowy bydła mięsnego
- 6.5.1. Cele i metody oceny pokroju bydła mięsnego
- 6.5.2. Ocena typu/kalibru bydła mięsnego
- 6.6. Ocena pokroju bydła o użytkowości dwukierunkowej
- 6.6.1. Ocena krów
- 6.6.1.1 Wzorzec rasowy krowy simentalskiej
- 6.6.1.2 Lista ocenianych cech liniowych
- 6.6.1.3 Ocena wad budowy
- 6.6.1.4 Ocena ogólna budowy krów
- 6.6.2. Ocena buhajów
- 6.6.2.1 Cechy charakteryzujące buhaja simentalskiego
- 6.6.2.2 Lista ocenianych cech liniowych
- 6.6.2.3 Ocena ogólna budowy buhajów
- 7. Ocena kondycji krów mlecznych
- 7.1. Wprowadzenie
- 7.2. Zasady oceny
- 7.2.1. Okres zasuszenia
- 7.2.2. Wczesna laktacja
- 7.2.3. Środkowa i późna laktacja
- 7.3. Interpretacja i wyniki oceny kondycji
- 8. Użytkowanie mleczne
- 8.1. Laktacja i jej ocena
- 8.1.1. Wskaźniki wykorzystywane w charakterystyce użytkowości mlecznej w laktacji
- 8.1.2. Metody przedstawienia produkcji mleka w laktacji
- 8.2. Wybrane fakty z historii użytkowania mlecznego bydła w kraju i na świecie
- 8.3. Problematyka przedłużonych laktacji
- 8.4. Wpływ czynników genetycznych i środowiskowych na wydajność mleka krów
- 8.4.1. Rasa bydła
- 8.4.2. Poziom żywienia i dostęp do wody
- 8.4.3. Wiek przy ocieleniu
- 8.4.4. Sezon ocielenia
- 8.4.5. Długość i kompletność doju
- 8.4.6. Częstotliwość doju
- 8.4.7. Długość przerwy między dojami w ciągu doby
- 8.4.8. Długość okresu zasuszenia
- 8.4.9. Temperatura i wilgotność powietrza
- 8.4.9.1 Wilgotność powietrza
- 8.4.9.2 Stres cieplny
- 8.4.10. Wiek zwierząt
- 8.4.11. Długość dnia świetlnego
- 8.4.12. Masa ciała (kaliber)
- 8.4.13. Podawanie hormonów i leków
- 8.4.14. Pobudzenie wymienia i poziom oksytocyny we krwi podczas doju
- 8.5. Wpływ czynników genetycznych i środowiskowych na skład chemiczny mleka krów
- 8.5.1. Skład chemiczny mleka krów
- 8.5.2. Wpływ czynników genetycznych
- 8.5.3. Czynniki wpływające na zawartość tłuszczu w mleku
- 8.5.3.1 Rasa
- 8.5.3.2 Wiek krowy
- 8.5.3.3 Okres laktacji
- 8.5.3.4 Sezon produkcji
- 8.5.3.5 Zdrowie
- 8.5.3.6 Hormony/leki
- 8.5.3.7 Żywienie
- 8.5.4. Czynniki oddziałujące na zawartość białka w mleku
- 8.5.4.1 Rasa
- 8.5.4.2 Wiek krów
- 8.5.4.3 Okres laktacji
- 8.5.4.4 Sezon produkcji
- 8.5.4.5 Zdrowie
- 8.5.4.6 Czynniki żywieniowe
- 8.5.5. Węglowodany
- 8.5.6. Makro- i mikroelementy
- 8.5.7. Pozostałe składniki mleka
- 9. Użytkowanie mięsne bydła
- 9.1. Technologie produkcji mięsa wołowego
- 9.2. Systemy produkcji mięsa wołowego w Polsce
- 9.3. Ocena przydatności opasowej
- 9.4. Ocena wartości rzeźnej
- 9.4.1. Wydajność rzeźna i czynniki wpływające na jej wielkość
- 9.4.2. Ocena wizualna półtusz wołowych
- 9.4.3. Klasy mięsności
- 9.4.4. Cechy decydujące o jakości mięsa wołowego
- 9.4.5. Otłuszczenie
- 9.4.6. Pozostałe cechy sensoryczne mięsa wołowego
- 9.4.7. Możliwości wykorzystania metod obiektywnych w ocenie jakości mięsa
- 9.4.8. Wyręby wartościowe tuszy
- 9.4.9. Wartość pH mięsa
- 9.4.10. Pozostałe cechy oceniane obiektywnie
- 9.5. Surowce uboczne pozyskiwane od bydła
- 9.5.1. Skóry bydlęce
- 9.5.2. Podroby
- 9.5.3. Tłuszcz, żelatyna, jelita
- 9.5.4. Inne niejadalne surowce uboczne
- 9.5.5. Farmaceutyki produkowane z wykorzystaniem bydła rzeźnego
- 10. Rozpłodowe użytkowanie bydła
- 10.1. Znaczenie użytkowania rozpłodowego
- 10.2. Harmonogramy wycieleń krów
- 10.3. Podstawowe pojęcia związane z rozrodem bydła
- 10.4. Cele użytkowania rozpłodowego krów
- 10.5. Buhaje a rozród naturalny
- 10.6. Sztuczne zapładnianie – inseminacja u bydła
- 10.6.1. Kriokonserwacja nasienia bydła
- 10.6.2. Zalety sztucznego zapładniania (inseminacji) krów
- 10.6.3. Ograniczenia będące wynikiem stosowania inseminacji
- 10.7. Liczba buhajów, których nasienie można wykorzystywać w stadzie
- 10.8. Cykl płciowy
- 10.8.1. Ruja u krów
- 10.8.2. Cicha ruja
- 10.8.3. Metody wspomagające wykrywanie rui
- 10.9. Ciąża u bydła
- 10.10. Wiek pierwszego wycielenia
- 10.11. Długość okresu międzywycieleniowego
- 10.12. Nowoczesne biotechniki i biotechnologie wykorzystywane w rozrodzie u bydła
- 10.12.1. Przenoszenie zarodków
- 10.12.2. Programy rozrodu kontrolowanego
- 10.12.3. Seksowanie plemników
- 10.12.4. Klonowanie
- 10.12.5. Wczesne diagnozowanie ciąży
- 10.13. Metody poprawy skutecznościreprodukcji u bydła
- 10.13.1. Zarządzanie reprodukcją u bydła
- 10.13.2. Grupa czynników kontrolowanych przez hodowców
- 10.13.2.1 Skuteczność wykrywania rui
- 10.13.2.2 Umiejętności inseminatora
- 10.13.2.3 Płodność buhajów
- 10.13.2.4 Temperatura otoczenia (stres cieplny)
- 10.13.2.5 Typ powierzchni, po której poruszają się krowy
- 10.13.3. Grupa czynników kontrolowanychprzez układ rozrodczy krów
- 10.13.3.1 Zaburzenie porodu (dystocja)
- 10.13.3.2 Zatrzymanie łożyska
- 10.13.3.3 Ciąże bliźniacze
- 10.13.3.4 Wczesne zamieranie zarodków i poronienia
- 10.13.3.5 Cysty jajnikowe u krów
- 10.13.4. Grupa czynników kontrolowanychprzez cechy osobnicze krów
- 10.13.4.1 Rasa (typ użytkowy)
- 10.13.4.2 Wiek krów
- 10.13.4.3 Poziom produkcyjny krów
- 11. Zasady i technologie pozyskiwania mleka od krów
- 11.1. Metody doju ręcznego i mechanicznego
- 11.1.1. Stymulowanie krów do oddawania mleka
- 11.1.2. Hamowanie wydzielania mleka
- 11.1.3. Zasady i metody przeprowadzania doju ręcznego i mechanicznego
- 11.1.3.1 Fazy doju
- 11.2. Technologie wykorzystywane w mechanicznym pozyskiwaniu mleka
- 11.2.1. Sprzęt udojowy – kilka uwag
- 11.2.2. Dojarka bańkowa
- 11.2.3. Dojarka rurociągowa
- 11.2.4. Hale udojowe – dojarnie
- 11.2.4.1 Dojarnia typu „rybia ość”
- 11.2.4.2 Dojarnia typu bok w bok
- 11.2.4.3 Dojarnie typu tandem
- 11.2.4.4 Dojarnie typu karuzela
- 11.2.5. Roboty do dojenia krów
- 11.3. Zasady higieny przy pozyskiwaniu mleka od krów
- 11.3.1. Higiena wymion
- 11.3.2. Obcinanie kiści ogonowej
- 11.3.3. Kolejność doju
- 11.3.4. Przeddojenie, przed- i poudojowa dezynfekcja strzyków
- 11.3.5. Suche strzyki
- 12. Zasady wychowu cieląt i jałowizny
- 12.1. Okresy wzrostu i rozwoju u bydła
- 12.2. Cele w odchowie jałowizny
- 12.3. Technika żywienia cieląt i jałowizny
- 12.3.1. Wpływ żywienia
- 12.3.2. Zarządzanie
- 12.3.3. System wychowu
- 12.3.4. Zdrowie
- 12.4. Praktyczne zasady postępowaniaw trakcie wychowu cieląt
- 12.4.1. Wentylacja
- 12.4.2. Izolacja
- 12.4.3. Dobrostan zwierząt
- 12.4.4. Koszty odchowu
- 12.5. Siara
- 12.6. Mleko i preparaty mlekozastępcze
- 12.7. Karmienie paszami stałymi
- 12.7.1. Mieszanka typu starter
- 12.7.2. Pasze treściwe i objętościowe
- 13. Wybrane elementy zachowania bydła
- 13.1. Zachowanie społeczne bydła
- 13.1.1. Bydło jako gatunek społeczny o strukturze hierarchicznej
- 13.2. Zachowanie okołożywieniowe bydła
- 13.2.1. Typy okołożywieniowego zachowania u bydła
- 13.2.2. Czas leżenia i przeżuwania
- 13.2.2.1 Ułożenie ciała podczas leżenia
- 13.2.3. Wpływ różnych czynników na okołożywieniowe zachowanie się bydła
- 13.2.3.1 Czas dostarczania świeżej paszy
- 13.2.3.2 Częstotliwość doju
- 13.2.3.3 Poziom produkcyjny krów
- 13.2.3.4 Grupowanie krów w stadzie
- 13.2.3.5 Zwiększanie obsady w stadach bydła
- 13.3. Zachowanie płciowe krów
- 13.3.1. Zachowanie okołorujowe
- 13.3.2. Zachowanie okołoporodowe i macierzyńskie
- 13.4. Inne typy zachowania bydła
- 13.4.1. Pokrewieństwo i powinowactwo
- 13.4.2. Sen jako ważny typ zachowania krów
- 13.4.2.1 Znaczenie snu dla dobrostanu krów mlecznych
- 13.4.2.2 Definicja snu
- 13.4.2.3 Znaczenie snu dla bydła
- 13.4.2.4 Długość snu u bydła
- 13.5. Bydło jako gatunek krepuskularny
- 14. Mocznik w mleku krów
- 14.1. Czynniki wpływające na poziom mocznika w mleku krów
- 14.1.1. Poziom białka w dawkach pokarmowych i inne elementy żywienia
- 14.1.2. Poziom produkcyjny krów
- 14.1.3. Dobowe różnice pomiędzy poziomem mocznika w mleku
- 14.1.4. Masa ciała zwierząt
- 14.1.5. Pozostałe czynniki środowiskowe
- 14.1.6. Czynniki genetyczne
- 14.2. Możliwości wykorzystania informacji o poziomie mocznika w mleku w zarządzaniu stadami bydła mlecznego
- 14.2.1. Ocena racjonalności żywienia na podstawie zawartości mocznika i białka w mleku krów
- 14.2.1.1 Ocena zawartości mocznika w mleku
- 14.2.1.2 Ocena zawartości białka w mleku
- 14.2.2. Mocznik a płodność krów
- 14.2.3. Możliwości wykorzystania informacji na temat mocznika w mleku w ograniczaniu zanieczyszczenia środowiska azotem produkowanym przez bydło
- 15. Stany zapalne wymion u krów i skutki ich występowania w stadach bydła mlecznego
- 15.1. Mastitis u bydła
- 15.1.1. Przyczyny zapaleń wymion u krów
- 15.1.2. Drogi przedostawania się bakterii do strzyków i wymion
- 15.1.3. Komórki somatyczne jako podstawowe kryterium diagnozowania mastitis
- 15.1.4. Typy zapalenia wymion u krów
- 15.1.5. Częstość występowania mastitis w stadach bydła mlecznego
- 15.2. Konsekwencje występowania zapalenia wymion u krów
- 15.2.1. Zmniejszanie wydajności mleka
- 15.2.2. Obniżanie przydatności technologicznej mleka
- 15.2.3. Ograniczanie płodności krów
- 15.3. Zapobieganie występowaniu zapaleń wymion u krów
- 15.3.1. Zapobieganie przenikaniu bakterii do wymion
- 15.3.2. Programy zapobiegające mastitis i ich zasadnicze elementy
- 15.4. Komórki somatyczne mleka w programach doskonalenia genetycznego bydła w Polsce i na świecie
- 15.4.1. Komórki somatyczne w indeksach selekcyjnych dla bydła mlecznego
- 15.4.2. Wykorzystanie markerów genetycznych w programie zwalczania mastitis
- 15.5. Współczesne możliwości diagnozowania i leczenia mastitis w stadach bydła mlecznego
- 15.5.1. Metody wykrywania podklinicznych stanów zapalnych wymion
- 15.5.2. Leczenie stanów zapalnych wymion u krów
- 15.5.2.1 Zasuszenie najlepszym okresem na leczenie podklinicznego mastitis u krów
- 16. Ciała ketonowe – przyczyny i skutki ich obecności w mleku krów
- 16.1. Przyczyny powstawania ketozy
- 16.2. Konsekwencje negatywnego bilansu energetycznego u krów mlecznych
- 16.3. Rodzaje ketoz u bydła
- 16.4. Objawy ketozy
- 16.5. Zapobieganie występowaniu ketozy
- 16.6. Potrzeba i możliwości diagnozowania ketozy
- 16.6.1. Diagnozowanie ketozy
- 16.6.2. Wysoka zawartość tłuszczu w mleku wskaźnikiem subklinicznej ketozy
- *
- *
Zobacz spis treści
Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):
(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)